Ograniczenia zastosowania embolizacji tętnic macicznych w leczeniu mięśniaków

Wprawdzie aż u 95% kobiet ze stwierdzonymi w badaniach obrazowych (USG, rezonans magnetyczny) objawowymi mięśniakami macicy istnieje techniczna możliwość wykonania zabiegu embolizacji ale to nie oznacza, że u wszystkich spośród nich istnieje medyczne uzasadnienie wykonania tego zabiegu.

Należy bowiem rozróżnić “wykonalność” techniczną zabiegu od medycznie uzasadnionego wyboru optymalnej metody terapii. Przykładem takiej sytuacji jest współistnienie mięśniaków z adenomiozą czyli tzw. endometriozą wewnętrzną.

Pomimo zmniejszenia wielkości mięśniaków po embolizacji, objawy kliniczne adenomiozy na ogół nie ustępują co nie pozwala uznać wyniku leczenia za zadowalający.

Podobna sytuacja dotyczy współistnienia z mięśniakami guzów jajnika lub przerostu błony śluzowej macicy np. w postaci polipa endometrialnego. Przed ewentualną embolizacją konieczna jest w takich przypadkach operacyjna interwencja ginekologa polegająca na usunięciu współistniejącej zmiany. Oczywiście ma to sens tylko u pacjentek, u których istnieją powody aby jednoczasowo nie operować np. guza jajnika i mięśniaka.

Embolizacja niewielkich mięśniaków (do 5 cm)  umiejscowionych podśluzówkowo lub podsurowicówkowo wydaje się również  być mniej korzystną metodą leczenia w porównaniu  z leczeniem endoskopowymi metodami oszczędzającymi (laparoskopia lub histeroskopia).
Warunkiem koniecznym do skutecznej i bezpiecznej embolizacji jest niewątpliwie bardzo dobra współpraca radiologa zabiegowego z ginekologiem.

Do zabiegu embolizacji na ogół kwalifikowane są miesiączkujące kobiety z rozpoznanymi objawowymi mięśniakami – bez względu na ich wymiary i liczbę. Jednak średnica i umiejscowienie mięśniaka pozwalają na oszacowanie zagrożenia i przewidywanych skutków. Najbardziej bezpieczne pod względem zabiegu wydają się nieuszypułowane mięśniaki o największym wymiarze 5–10 cm. Większe mięśniaki powodują zwiększone zagrożenie związane z powikłaniami. Liczba mięśniaków nie stanowi ograniczenia metody. Duże mięśniaki o średnicy ponad 10 cm również mogą być w bezpieczny sposób embolizowane, jednak wynik końcowy może być niezadowalający. Pozostałość po tak dużym mięśniaku może osiągać rozmiary nawet do 8 cm i choć nie będzie już progresji zmiany, objawy uciskowe mogą być nadal dokuczliwe.