Metody leczenia farmakologicznego
Współczesna medycyna oferuje szereg nowoczesnych metod leczenia mięśniaków macicy – również farmakologicznych. Wybór najlepszej z nich jest uzależniony od wielu czynników, m.in.: od wieku kobiety, umiejscowienia mięśniaka, jego rozmiaru i unaczynienia. Wybór metody leczenia powinien być wspólną decyzją pacjentki oraz lekarza prowadzącego.
Agoniści GnRh
Pierwszymi lekami, które zarejestrowano w leczeniu farmakologicznym mięśniaków macicy byli agoniści GnRH (agoniści gonadoliberyny)2, m.in. leuprorelina i goserelina, których zastosowanie przed zabiegiem operacyjnym zmniejsza objętość mięśniaków i objawy uciskowe.3 Niekorzystną cechą leczenia agonistami GnRH są objawy subiektywne oraz następstwa kliniczne hipoestrogenizmu (obniżonego poziomu estrogenów w surowicy krwi)3 – m.in. uderzenia gorąca, suchość pochwy, obniżone libido, objawy demineralizacji kości. Z tego powodu długość terapii agonistami GnRH została ograniczona do maksymalnie 6 miesięcy2,3.
Antagoniści GnRH
W lipcu 2021 zarejestrowano w Europie innowacyjną terapię objawów mięśniaków macicy – produkt złożony z relugoliksu, estradiolu oraz octanu noretysteronu4. Innowacyjność tego produktu polega na tym, iż relugoliks – będący pierwszym doustnym antagonistą GnRH w Europie (nie mylić z agonistą GnRH) – ogranicza wzrost mięśniaka. Dodatek estradiolu zapobiega wystąpieniu objawów hipoestrogenizmu, takich jak: uderzenia gorąca i demineralizacja kości. Natomiast octan noretysteronu (będący progestagenem) zapobiega przerostowi endometrium4,5.
Badania kliniczne z zastosowaniem tego złożonego produktu wykazały znaczną redukcję intensywności krwawień menstruacyjnych (o 84,7%), zmniejszenie bólu, poprawę jakości życia pacjentek, przy jednoczesnym zachowaniu gęstości mineralnej kości4,5. Z tego względu nie ma ograniczeń czasowych stosowania tego preparatu, o długości terapii decyduje lekarz prowadzący.
Selektywne modulatory receptora progesteronowego (SPRM)
W 2012 r. wprowadzono na rynek octan uliprystalu – pierwszy lek z grupy SPRM (selektywnych modulatorów receptora progesteronowego), który wywiera działanie terapeutyczne po podaniu doustnym.2 Octan uliprystalu jest wskazany w przerywanym (okresowym) leczeniu umiarkowanych i ciężkich objawów mięśniaków macicy występujących u kobiet dorosłych przed menopauzą, gdy embolizacja mięśniaków macicy i (lub) leczenie chirurgiczne są nieodpowiednie lub nie przyniosły oczekiwanych rezultatów.
Aktualnie lek niestety nie jest dostępny na polskim rynku.
Piśmiennictwo
1.Raport z badania „Między nami kobietami: Jak Polki dbają o swoją kobiecość?” realizowanego przez TNS Polska. Badanie zostało przeprowadzone na grupie 523 kobiet metodą CAPI w terminie 19-22 kwietnia 2012 r.
2.Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Menopauzy i Andropauzy na temat farmakologicznych metod leczenia mięśniaków macicy, Przegląd Menopauzalny 2012; 2:73-80.
3.Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w sprawie zastosowania selektywnych modulatorów receptora progesteronowego (SPRM) w leczeniu mięśniaków macicy, Ginekologia Polska 2012, 83, 555-557.
4.Opinia zespołu ekspertów dotycząca stosowania relugoliksu w leczeniu objawowych mięśniaków macicy, Medycyna Praktyczna Ginekologia i Położnictwo 2021/05.
5.Treatment of Uterine Fibroid Symptoms with Relugolix Combination Therapy, Al Hendy A et al. N Eng J Med. 2021; 384: 630–642.